Od miodu do popiolow

Claude Lévi-Strauss (1908-2009), jeden z najwybitniejszych myslicieli francuskich XX wieku, tworca strukturalizmu i strukturalnej antropologii, po sukcesach jego ksiazek z lat 50. (Smutek tropikow) zajal sie badaniem mitow amerykanskich Indian spisanym w czterotomowych Mitologikach, publikowanych w latach 1964-1971. Tom pierwszy, Surowe i gotowane, ukazal sie niedawno w polskim przekladzie (Wydawnictwo Aletheia, Warszawa 2010). Niniejszy tom jest drugi w tym cyklu. Podobnie jak poprzedni fascynuje nie tylko bogactwem zgromadzonego materialu w postaci indianskich mitow, lecz takze odkrywcza eksplikacja ich sensu oparta na faktach etnografii, zoologii i botaniki. Glownym przedmiotem zainteresowania autora sa jednak formalne zwiazki miedzy mitami, ich "transformacje" czy "inwersje". Te dwa uzupelniajace sie wymiary, etnografia i system formalnych zwiazkow, pozwalaja ujrzec "strukturalizm z ludzka twarza" - wcale nie redukcje do czysto formalnej kombinatoryki, lecz zywa tresc eksplikowana z pomoca aparatury formalnej. Wbrew pozniejszym przekonaniom ten strukturalizm to nie matematyka i formalizm. Jego ideowe podloze tkwi gdzie indziej: w przekonaniu, ze struktura ludzkiego umyslu jest uniwersalna i "przedkulturowa" - niezaleznie od kultury ludzkie wizje swiata sa podobne, moze nawet wrodzone. Chocby w celu weryfikacji takiej przeslanki-tezy warto sledzic ten fascynujacy sequel Lévi-Str